Składniki mineralne – rola i znaczenie dla zdrowia.

Bez nich człowiek nie może żyć , nie może rozwijać się, wzrastać i harmonijnie funkcjonować.

Jednak nie potrafi ich sam wytwarzać i muszą być dostarczane w odpowiednich ilościach i proporcjach z pożywieniem.

Nazywamy je do niezbędnymi składnikami odżywczymi.

To właśnie składniki mineralne.

Ich źródłem są przede wszystkim produkty spożywcze i woda.

Składniki mineralne mogą pełnić w organizmie wiele funkcji według kryterium ilościowego, zgodnie z którym pierwiastki dzieli się na:

1. Makroelementy (makropierwiastki), czyli te składniki mineralne, których zawartość w organizmie człowieka wynosi więcej niż 0,01%, a dzienne zapotrzebowanie przekracza 100 mg/osobę; zalicza się do nich: wapń, fosfor, magnez, potas, sód, chlor i siarka.

2. Mikroelementy (mikropierwiastki), czyli składniki mineralne, których zawartość w organizmie człowieka wynosi mniej niż 0,01%, a dzienne zapotrzebowanie nie przekracza 100 mg/osobę; do mikroelementów, zwanych też pierwiastkami śladowymi, zalicza się: żelazo, cynk, miedź, mangan, jod, fluor, selen i chrom.

Biorąc pod uwagę funkcje jakie spełniają w ludzkim organizmie możemy je podzielić na :

  1. Składniki będące materiałem budulcowym układu kostnego, zębów, skóry i włosów- wapń (Ca), fluor (F), fosfor(P), magnez(Mg), siarka(S)
  2. Składniki wchodzące w skład związków o podstawowym znaczeniu dla funkcjonowania organizmu, są składnikami lub aktywatorami enzymów np. żelazo (Fe) wchodzi w skład hemoglobiny i mioglobiny, jod (I) – tyroksyny, kobalt (Co) – witaminy B12, fosfor(P)– związków wysokoenergetycznych (ATP, ADP, AMP),  cynk (Zn), mangan (Mn), miedź (Cu), żelazo (Fe), selen (Se) i molibden (Mo)
  3. Składniki wpływające na gospodarkę wodno-elektrolitową i utrzymujące równowagę kwasowo-zasadową:  sód(Na), potas(K), chlor(Cl),
  4. Składniki wpływające oraz pobudliwość nerwowo-mięśniową: wapń(Ca), i magnez(Mg)    
  5. Składniki utrzymujące przestrzenną strukturę szeregu związków, np. podwójnej spirali DNA: cynk (Zn) i magnez(Mg).


Dzienne zapotrzebowanie na składniki mineralne (dorośli)

SkładnikZapotrzebowanie dzienne (kobieta)Zapotrzebowanie dzienne (mężczyzna)Główne źródła w diecieRola w organizmie
Wapń (Ca)1000 mg1000 mgNabiał, rośliny strączkowe, migdałyKości, zęby, krzepnięcie krwi
Magnez (Mg)320 mg400 mgOrzechy, zboża, kakao, zielone warzywaUkład nerwowy, mięśnie, energia
Cynk (Zn)8 mg11 mgMięso, jajka, nasiona dyni, rośliny strączkoweOdporność, skóra, gojenie ran
Żelazo (Fe)18 mg*10 mgCzerwone mięso, podroby, rośliny strączkoweTransport tlenu (hemoglobina)
Potas (K)3500 mg3500 mgBanany, pomidory, ziemniaki, warzywaCiśnienie krwi, funkcje mięśni
Fosfor (P)700 mg700 mgNabiał, mięso, jaja, rośliny strączkoweMetabolizm energii, kości
Sód (Na)≤ 1500 mg≤ 1500 mgSól kuchenna, produkty przetworzoneRównowaga wodno-elektrolitowa
Jod (I)150 µg150 µgSól jodowana, ryby morskie, nabiałHormony tarczycy, metabolizm
Selen (Se)55 µg55 µgOrzechy brazylijskie, ryby, jajaOchrona antyoksydacyjna, odporność

 *Kobiety miesiączkujące mają większe zapotrzebowanie na żelazo. Kobiety w ciąży i karmiące – na wiele minerałów, w tym wapń, jod i magnez.

Składniki mineralne odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka. Ich niedobory mogą prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Poniższa tabela przedstawia najważniejsze minerały, konsekwencje ich niedoboru oraz charakterystyczne objawy, które mogą wystąpić u osób dorosłych. Regularne dostarczanie odpowiednich ilości tych mikro- i makroelementów jest niezbędne dla utrzymania zdrowia, energii i odporności.

Skutki niedoboru składników mineralnych

SkładnikGłówne skutki niedoboruObjawy u dorosłych
Wapń (Ca)Osłabienie kości, osteoporozaSkurcze mięśni, łamliwość paznokci, drętwienie
Magnez (Mg)Zaburzenia nerwowo-mięśniowe, osłabienie odpornościNerwowość, tiki, bezsenność, skurcze
Cynk (Zn)Spadek odporności, wolniejsze gojenie się ranUtrata apetytu, łamliwe włosy, trądzik
Żelazo (Fe)Anemia, niedotlenienie organizmuOsłabienie, bladość, zawroty głowy
Potas (K)Zaburzenia rytmu sercaOsłabienie mięśni, mrowienie, zmęczenie
Fosfor (P)Zaburzenia kości i mięśniBóle kości, osłabienie mięśni, niepokój
Sód (Na)Zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowejNudności, bóle głowy, niskie ciśnienie
Jod (I)Niedoczynność tarczycyZmęczenie, przyrost masy ciała, chłód
Selen (Se)Oksydacyjny stres komórkowyOsłabienie odporności, wypadanie włosów

Suplementacja składników mineralnych może być niezwykle ważna, zwłaszcza w przypadku osób, które nie dostarczają ich w wystarczającej ilości wraz z codzienną dietą. Współczesny styl życia – szybkie tempo, przetworzona żywność, stres – często prowadzi do niedoborów takich pierwiastków jak magnez, cynk czy żelazo.

Dodatkowo, zapotrzebowanie na minerały wzrasta w określonych okresach życia – np. w czasie ciąży, intensywnego wysiłku fizycznego czy w starszym wieku. W takich sytuacjach celowana suplementacja może wspierać odporność, poprawiać koncentrację, wzmacniać kości i mięśnie, a nawet wpływać na lepsze samopoczucie psychiczne.

Oczywiście, warto dobierać suplementy świadomie – najlepiej w porozumieniu z lekarzem lub dietetykiem.

 W naszym sklepie znajdziecie je w produktach :